Necrologie Jan Villerius (74)

Jan Villerius is niet meer. In de ochtend van 7 mei overleed hij, 74 jaar oud. Het einde had zich eigenlijk al enige tijd geleden aangekondigd. Hoewel, de laatste tijd was zijn toestand stabiel, maar beter worden was een illusie. Dat besefte hij zelf ook wel, al zei hij dit niet. Een ‘monument’ is heengegaan. Een monument, omdat hij zo imponeerde met zijn grote gestalte. Ruim 1,90 meter lang, een sterk lichaam, stoere uitstraling. Niet zo snel, niet zo wendbaar, oogde soms laconiek, maar beschikte wel over een uitstekend inzicht, anticipatievermogen en kon krachtig ingrijpen. Zo manifesteerde hij zich als verdediger en aanvoerder van ADO, dat hem in 1961 overnam van Sparta. Daar had Jan Villerius, die bij het Rotterdamse Xerxes begon in een elftal met onder andere Coen Moulijn, furore gemaakt. Sparta werd in zijn eerste seizoen prompt landskampioen. Hij speelde in deze voetbaljaargang vijf competitieduels. Zijn naam vestigde hij in de return van de tweede ronde in het toernooi om de Europa Cup I tegen Glasgow Rangers. Hij speelde een hoofdrol in het beteugelen van de Schotse aanval, nadat Sparta een voorsprong had genomen. Sparta won met 1-0 na thuis met 3-2 te hebben verloren. In de uitwedstrijd gemaakte doelpunten telden toen nog niet dubbel, zodat in Londen de derde, beslissende wedstrijd moest worden gespeeld. Op Highbury, het oude stadion van Arsenal, legde Sparta met 3-2 het loodje. In de zomer van 1961 trok ADO ‘de held van Glasgow’ aan. Jan Villerius was eigenlijk de eerste ‘echte’ aankoop van ADO, dat hiermee een begin maakte met de opvolging de lichting die ADO in het midden van de jaren vijftig naar de Eredivisie had gebracht. Jan Villerius was als het ware de opvolger van Henk Jans. Hij raakte direct ingeburgerd, ging dichtbij het Zuiderpark wonen, maar kwam toch vaak met zijn befaamde Volkswagen Kever naar de training. In zijn eerste jaar trainde hij onder Rinus Loof, een jaar later kwam Ernst Happel, wiens vertrouwen hij snel won. Villerius had jarenlang als het ware een abonnement op een basisplaats en was ook lang aanvoerder. De stabiele stopper viel ook in de gunst van bondscoach Elek Schwartz en speelde op 14 oktober 1962 zijn enige interland. Oranje, waarin ook Piet Ouderland van Ajax, Frits Soetekouw van De Volewijckers en Charley Bosveld van SC Enschede debuteerden, verloor in de Hel van Deurne met 2-0 van België. De opvallende vloed aan debutanten was mede een gevolg van het feit, dat de potentiële internationals van Feyenoord niet voor Oranje wilden spelen vanwege hun toenmalige beslommeringen voor de Europa Cup. Daarna was Jan Villerius nog tweemaal reserve bij het Nederlands Elftal.

Onder trainer Ernst Happel maakte Jan Villerius bij ADO het hele proces van staartploeg tot structurele subtopper mee. Ook ontpopte ADO zich in die periode in het nationale bekertoernooi als een ware cupfighter. Jaren, waarin ADO regelmatig een abonnement had op een plaats in de finale. Vanaf 1964-1965 vormde hij met Aad Mansveld het centrale verdedigingsduo. Het was de tijd, dat ADO ook vaak vriendschappelijk speelde tegen gerenommeerde Europese clubs om alvast te wennen aan het voor de toekomst beoogde internationale cupvoetbal. ADO bereikte de Intertotocompetitie en later ook de Europa Cup voor bekerwinnaars. En in 1967 maakte ADO een trip van zeven weken naar de Verenigde Staten onder de naam San Francisco Golden Gate Gales. Een onvergetelijke trip voor Jan en ieder die de tour meemaakte. In 1968 had Jan Villerius geen abonnement meer op een basisplaats. Aad Mansveld was in feite zijn opvolger en de piepjonge Kees Weimar had zich aangediend als zeer talentvolle bedwinger van vijandige spitsen. Na 186 competitiewedstrijden in ADO 1 (uitsluitend in de Eredivisie) stopte hij. Tweemaal scoorde de verdediger. Op 12 januari 1964 uit tegen Volendam (2-2) en op 25 april 1965 thuis tegen Heracles (2-0). Het toeval wil, dat hij de productie in die wedstrijden beide keren verzorgde met Kees Aarts, die in november 2008 overleed. Na zijn actieve voetballoopbaan werd Jan Villerius trainer. Hij diende als zodanig onder anderen het Goudse DONK, Celeritas waar hij met een kampioenschap en het winnen van de Harrie de Hartogbeker zeer succesvol was, De Valkeniers en De Postduiven. ADO bleef hij op de voet volgen. Op reünies was hij zeer regelmatig aanwezig, met name de bijeenkomsten van de zogenaamde Amerika’67-ploeg.